Dna moczanowa to choroba, której przyczyną jest zbyt wysokie stężenie kwasu moczowego we krwi, czyli hiperurykemia. Prowadzi to do odkładania się kryształów soli kwasu moczowego w stawach i innych tkankach (ścięgnach, nerkach), co sprzyja stanom zapalnym.
Odkładanie kwasu moczowego
Kwas moczowy powstaje w wyniku metabolizmu puryn, składników organicznych występujących m.in. w mięsie i rybach. Zwykle kwas ten rozpuszcza się we krwi i przechodzi przez nerki do moczu. Zdarza się jednak, że organizm wytwarza go za dużo lub nerki wydalają go za mało.
Do wzrostu stężenia kwasu moczowego przyczynia się również picie w nadmiarze alkoholu, który odwadnia organizm, utrudniając czasowo wydalanie kwasu moczowego przez nerki. Zwiększone stężenie kwasu moczowego we krwi nazywamy hiperurykemią. Nie jest to jeszcze jednoznaczne z chorobą jaką jest dna moczanowa. Bo u co piątej osoby ze zwiększonym stężeniem kwasu moczowego rozwija się dna moczanowa.
Przyczyny dny moczanowej
Czynnikami sprzyjającymi wystąpieniu dny moczanowej mogą być:
- dieta bogata w puryny
- leki zwiększające stężenie kwasu moczowego
- picie alkoholu (piwo, alkohole wysokoprocentowe)
- odwodnienie
- duży wysiłek fizyczny
- choroby cywilizacyjne, takie jak cukrzyca, nadwaga i otyłość
- uraz mechaniczny
- zabieg operacyjny
- infekcje
- uwarunkowania genetycznie.
Objawy dny moczanowej
Najczęściej dna moczanowa dotyka stawu podstawy dużego palca (zwana podagrą). Może jednak dotknąć inne stawy np.:
- kciuka (chiragra)
- kręgosłupa (rachidagra)
- barku (omagra)
- kolana (gonagra).
Najczęstszymi typowymi objawami dny moczanowej są:
- ostry ból stawu
- zwiększona temperatura w obrębie stawu
- obrzęk i zaczerwienienie
- ograniczony zakres ruchu w obrębie stawu.
Żywienie w dnie moczanowej
Jeśli cierpisz na dnę moczanową to prawidłowo zbilansowana dieta może:
- zmniejszyć wytwarzanie kwasu moczowego i obniżyć ryzyko nawracających, bolesnych napadów dny moczanowej
- spowolnić uszkodzenia stawów.
Produkty zalecane
Twoja dieta powinna opierać się na produktach o niskiej lub o średniej zawartości puryn. Te produkty nie podwyższają stężenia kwasu moczowego we krwi:
- warzywa i owoce
- produkty pełnoziarniste, takie jak: pieczywo razowe, gruboziarniste kasze, ryż brązowy, płatki owsiane górskie, makaron pełnoziarnisty
- oleje roślinne np. olej rzepakowy, olej lniany, oliwa z oliwek
- orzechy
- nasiona roślin strączkowych
- jaja
- chude lub półtłuste produkty mleczne, w tym: jogurt, kefir, maślanka, twaróg, mleko
- napoje roślinne np. sojowy, owsiany, migdałowy.
Produkty akceptowalne
Te produkty mają średnią zawartość puryn możesz je jeść, ale w małych porcjach i ilościach:
- warzywa: szpinak, kukurydza
- grzyby
- mięsa: drób, chude mięso czerwone np. wołowina, wieprzowina, jagnięcina
- ryby: łosoś, karp, makrela, dorsz, sandacz, mintaj, flądra
- czekolada.
Produkty niezalecane
Są to produkty z dużą ilością puryn, z których powstają duże ilości kwasu moczowego. Najlepiej wyklucz je z diety, są to:
- podroby np. wątróbka, serca, nerki
- pasztety
- galarety mięsne
- mocne wywary z mięs
- owoce morza np. krewetki, homary
- ryby i przetwory rybne np. szproty, śledzie, sardynki, tuńczyk
- konserwy
- drożdże piekarskie
- alkohol.
Płyny
Pij wodę, co najmniej 8 szklanek, czyli około 2 litrów płynów dziennie. Niesłodzona woda jest najzdrowszym z płynów. Woda pomaga wydalić nadmiar kwasu moczowego z moczem. Dlatego w przypadku ataku dny moczanowej pij więcej niż 2 litry wody.
Unikaj słodzonych napojów i alkoholu, mogą one zwiększać stężenie kwasu moczowego we krwi.
Dieta DASH Dna moczanowa
W obniżeniu stężenia kwasu moczowego we krwi może pomóc dieta DASH Dna moczanowa, który wspomaga leczenie tej choroby i sprzyja obniżeniu stężenia kwasu moczowego we krwi. Pobierz próbny plan diety wspierającej leczenie dny moczanowej lub załóż konto i ułóż dietę na 28 dni.
