Taka sytuacja rodzi jednak wiele pytań. Zastanawiasz się, w jaki sposób wprowadzać dietę bezmleczną? Jak dostosować ją do wieku dziecka? Jakich produktów spożywczych unikać? Zawsze pytaj specjalistów o to, co jest najlepsze dla Twojego dziecka. Konsultuj się z lekarzem i dietetykiem.
Wskazania do wprowadzenia bezmlecznej diety
Reakcja alergiczna może pojawić się zarówno u niemowlaka karmionego wyłącznie piersią lub mlekiem modyfikowanym, u niemowlaka na etapie wprowadzania produktów stałych, jak i u starszego dziecka. Lekarz pediatra najczęściej zaleca wprowadzenie bezmlecznej diety u matki karmiącej lub u dziecka. Proces ten może przebiegać w różny sposób, w zależności od metody karmienia i wieku dziecka.
Najczęstsze objawy reakcji na białka mleka krowiego:
- reakcje skórne – wysypka, zmiany skórne, atopowe zapalenie skóry
- reakcje z przewodu pokarmowego – częste wypróżnienia, ból brzucha, krew lub śluz w kale, przewlekłe zaparcia
- reakcje z układu oddechowego – katar, kichanie, kaszel.
Dieta bezmleczna u niemowląt a sposób karmienia
Zgodnie z aktualnymi zaleceniami WHO (Światowej Organizacji Zdrowia), niemowlęta do 6. miesiąca życia powinny być karmione wyłącznie mlekiem matki – jeśli jest taka możliwość i nie ma przeciwwskazań.
Niemowlęta karmione mlekiem matki
Jeśli karmisz dziecko wyłącznie piersią, a lekarz rozpoznał u niego alergię na białka mleka krowiego, zapewne zalecił Ci wykluczenie z diety produktów mlecznych. Ważne jest, abyś włączyła suplementację witaminy D i wapnia – według zaleceń lekarza.
Jeżeli jesteś w trakcie stopniowego wprowadzania pokarmów stałych u niemowlaka i na tym etapie pojawiła się alergia u dziecka, powróć do wyłącznego karmienia piersią. Jeśli objawy ustąpią, nie musisz eliminować produktów mlecznych ze swojej diety.
Pamiętaj – dietę eliminacyjną stosuj po konsultacji i pod kontrolą specjalistów – lekarza i dietetyka.
Niemowlęta karmione mlekiem modyfikowanym
Jeśli karmisz dziecko mlekiem modyfikowanym, a lekarz rozpoznał u niego alergię na białka mleka krowiego, skonsultuj się z lekarzem pediatrą, aby dobrał właściwy preparat mlekozastępczy. W takich przypadkach stosuje się:
- hydrolizaty o znacznym stopniu hydrolizy (eHF) – są najczęściej stosowane w przypadku alergii – białka mleka w tych preparatach zostały rozłożone do peptydów (prostszych składników) o niższym stopniu alergenności
- preparaty aminokwasowe (AAF) – są podawane dzieciom z bardzo silną alergią na białka mleka krowiego. Zawierają aminokwasy, czyli podstawowe składniki, które budują białka. Te preparaty nie zawierają alergizujących białek.
Dieta bezmleczna u małych dzieci
W przypadku dzieci, które jedzą już stałe pokarmy, wykluczenie produktów mlecznych wymaga szczególnej staranności. Jest to odpowiedzialne zadanie i wysiłek w komponowaniu codziennego jadłospisu.
Mleko i produkty mleczne są głównym źródłem:
- wapnia
- witaminy D
- pełnowartościowego białka.
Podczas ich eliminowania dieta powinna być bogata w zamienniki, które pomogą uzupełnić niedobory tych składników. W codziennym menu dziecka powinny pojawiać się takie produkty jak:
- jaja
- chude mięsa
- produkty zbożowe
- orzechy i nasiona
- nasiona roślin strączkowych
- napoje roślinne.
Zamienniki mleka krowiego – napoje roślinne
Niektóre zamienniki mleka krowiego mogą jednak nasilać objawy alergiczne. Na które z nich masz zwrócić szczególną uwagę?
Niemowlętom nie jest zalecane podawanie napojów roślinnych zamiast mleka modyfikowanego. Mleka modyfikowane oraz preparaty mlekozastępcze są produkowane zgodnie ze wszystkim standardami bezpieczeństwa i mają odpowiedni skład. Dzięki temu dostarczają składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego rozwoju.
Starsze dzieci na diecie bezmlecznej mogą dostawać jako zamiennik napój roślinny, jednak nie każdy z tej grupy produktów jest wskazany dla najmłodszych.
Napój sojowy i produkty na bazie soi
Soja wykazuje wyższy stopień działania alergizującego niż pozostałe nasiona roślin strączkowych. W przypadku ok. 10-14% dzieci ze stwierdzoną alergią na białka mleka krowiego pojawiają się również objawy alergiczne po zjedzeniu produktów sojowych. Stosowanie ich w diecie dziecka warto skonsultować z lekarzem. Jeśli pojawią się objawy alergii, lekarz może zalecić wykluczenie tych produktów z diety.
Napój ryżowy
Ryż jest zbożem, które w znacznym stopniu kumuluje metale ciężkie, a w szczególności szkodliwy dla zdrowia arsen. U niemowląt i dzieci przekroczenie bezpiecznej dawki tego pierwiastka jest szczególnie niebezpieczne. Analizy wykazały obecność arsenu w napojach ryżowych. Dlatego lepiej zrezygnuj z tych produktów w ciąży, w okresie karmienia piersią oraz w diecie dziecka.
Pozostałe napoje roślinne
W przypadku pozostałych napojów roślinnych, jak napój owsiany, migdałowy czy kokosowy, warto zwrócić uwagę na ich skład. Kieruj się zasadą – im krótszy skład, tym lepszy produkt. Wybieraj napoje, które zostały wzbogacone w wapń.
Wybierając produkt dla Twojego dziecka, unikaj napojów roślinnych zawierających:
- cukier
- sól
- emulgatory
- aromaty
- stabilizatory.
Mleko kozie i owcze
Białka mleka krowiego mają budowę podobną do białek mleka koziego lub owczego. Z tego względu nie są zalecane jako zamiennik u dzieci z alergią na białka mleka krowiego. W wyniku reakcji krzyżowej mleka kozie i owcze również mogą wywołać reakcję alergiczną.
Mleko bezlaktozowe
W przypadku, gdy lekarz stwierdził alergię na mleko krowie, najczęstszym problemem jest nietolerancja białek tego mleka. Mleko bez laktozy, czyli cukru mlecznego zawiera takie same białka, jak mleko z laktozą i prawdopodobnie wywoła również reakcję alergiczną.
Wołowina w diecie alergika
Zachowaj również szczególną ostrożność w przypadku wołowego mięsa. Ponad ¼ osób zmagających się z alergią na białko mleka krowiego wykazuje również nietolerancję na białka mięsa wołowego. Jeśli Twoje dziecko ma stwierdzoną alergię, nie musisz eliminować tego mięsa z diety. Jednak podając je, zwróć uwagę na reakcję organizmu. Jeśli pojawią się jakiekolwiek objawy alergii, skonsultuj to z lekarzem. Może będzie trzeba zrezygnować z wołowiny w diecie malucha.
Ryzyka niedoborów
Pamiętaj, że każda dieta eliminacyjna, a w szczególności dieta eliminująca produkty mleczne, wiąże się z ryzykiem niedoborów składników odżywczych. Przy wykluczeniu produktów mlecznych, Twoje dziecko narażone jest na niedobór:
- wapnia
- witaminy D
- witamin z grupy B.
Dbaj o to, aby codzienna dieta Twojego dziecka była urozmaicona. Stosuj suplementację zgodnie z zaleceniami lekarza.
