Dieta bezglutenowa jest dietą eliminacyjną. Jej podstawowym założeniem jest wykluczenie z jadłospisu produktów zawierających gluten. Osoba, u której lekarz zdiagnozuje celiakię, powinna stosować taką dietę przez całe życie. W przypadku alergii i nadwrażliwości na gluten, dieta może być wprowadzona czasowo, zgodnie z zaleceniem lekarza.
Co to jest gluten i gdzie się znajduje
Gluten to mieszanina białek występujących w ziarnach niektórych zbóż. Jest odpowiedzialny m.in. za elastyczną strukturę ciast. Stosuje się go do też produkcji żywności. Gluten znajduje się w:
- pszenicy i jej odmianach (np. orkiszu)
- życie
- jęczmieniu
- pszenżycie
- niecertyfikowanym owsie.
W diecie bezglutenowej musisz bezwzględnie wykluczyć produkty zawierające te zboża. Nie podawaj dziecku kasz (manny, jęczmiennej, perłowej, pęczaku, kuskusu), pieczywa i makaronów ze zbożami z glutenem.
Niestety, gluten może znajdować się w innych produktach. Czasami receptury zawierają dodatki ze zbóż glutenowych. Przykładami mogą być:
- przetwory mięsne (kiełbasy, kaszanki, pasztety, konserwy)
- ryby i sałatki rybne w puszkach
- dania gotowe
- wyroby garmażeryjne i dania panierowane
- koncentraty zup i sosów.
Dozwolone produkty
Najbezpieczniejszym wyborem są środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego dla osób z celiakią. Mają one napis „produkt bezglutenowy”. Na opakowaniu może też być licencjonowany symbol przekreślonego kłosa.
Poza produktami ze specjalnym oznaczeniem możesz włączyć do diety dziecka produkty naturalnie bezglutenowe, jak np.:
- ryż, kukurydzę, grykę, proso, amarantus, sorgo
- świeże, nieprzetworzone mięso, ryby, jaja
- mleko świeże i UHT, kefir, twaróg naturalny
- oleje roślinne
- świeże warzywa, strączki, mąkę ziemniaczaną
- soki, kompoty, wodę.
Podczas zakupów
Czytaj skład produktów. Gluten jest alergenem. Jeśli producent użyje surowca, który go zawiera, to zgodnie z prawem musi on być wymieniony na etykiecie.
- Nie kupuj produktów z informacją typu „może zawierać śladowe ilości glutenu”.
- Jeśli nie masz pewności, czy dany produkt zawiera gluten, zrezygnuj z jego kupowania.
Dieta bezglutenowa w przedszkolu
Jeśli dziecko ma zaleconą przez lekarza dietę bezglutenową, nie możesz robić odstępstw. Dziecko nie może mieć diety bezglutenowej w domu, a w przedszkolu jeść produkty z glutenem. Cały trud poszedłby na marne. Lecznicza dieta zadziała tylko wtedy, gdy jest stosowana konsekwentnie.
Najlepiej znajdź przedszkole, które może zaoferować swoim podopiecznym dietę bezglutenową.
Jeśli dziecko reaguje na śladowe ilości glutenu, przedszkole może mieć trudność w zaoferowaniu takiej diety. Wymaga to odpowiedniego przeszkolenia personelu, większego zaangażowania i odpowiedniej organizacji pracy w kuchni.
Produkty bezglutenowe nie mogą mieć kontaktu z produktami zawierającymi gluten.
Pomoże Ci Polskie Stowarzyszenie Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej (link otwiera się w nowej karcie), które prowadzi bazę obiektów przyjaznych dla osób z celiakią (link otwiera się w nowej karcie). Są tam również przedszkola i szkoły.
Innym rozwiązaniem jest przygotowywanie posiłków dla dziecka w domu i pakowanie ich do przedszkola.
Jeśli zdecydujesz się na ten krok, musisz mieć zgodę placówki, ponieważ odpowiedzialność za żywienie dzieci spoczywa na przedszkolu.
Jeśli uzyskasz zgodę – postaraj się przygotowywać posiłki jak najbardziej zbliżone do tych, które dostają inne dzieci w przedszkolu. Zadbasz, aby Twoje dziecko nie poczuło się wykluczone.