zamknij
Wielkość tekstu
Kontrast
zamknij
Dobierz indywidualną dietę
Dobierz indywidualną dietę dla siebie i swojej rodziny !

Sól – gdzie występuje i czym ją zastąpić?

Masz problem ze zbieraniem się wody w organizmie i obrzękami? Masz wysokie ciśnienie krwi i chcesz ograniczyć sól w posiłkach? Dowiedz się, w jakich produktach jest ukryta.

Produkty i przepisy

Dlaczego sól jest potrzebna

Sól zawiera sód. To jeden z niezbędnych do życia makroelementów. Pełni w organizmie wiele ważnych funkcji:

  • wpływa na regulację gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej
  • uczestniczy w przewodzeniu impulsów nerwowych i w pracy mięśni
  • jest składnikiem soku żołądkowego.

Czy trzeba ograniczać sól

Im więcej soli jesz, tym większe jest ryzyko, że zachorujesz na nadciśnienie tętnicze. Nadmiar soli w diecie sprzyja także rozwojowi wielu innych chorób, w tym m.in.:

  • niewydolności serca
  • udaru mózgu
  • kamicy nerek
  • osteoporozy
  • raka żołądka.

Normy Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wskazują, że dziennie można zjeść 2350 mg sodu. To 5 gramów soli kuchennej – 1 mała łyżeczka.

W czym znajdziesz sól

Głównym źródłem sodu w diecie jest sól kuchenna oraz produkty przetworzone. Są to przede wszystkim:

  • przetwory mięsne (wędliny, konserwy)
  • wędzone i marynowane ryby
  • sery podpuszczkowe (sery żółte, pleśniowe),
  • pieczywo
  • warzywa konserwowe.

 

Żywność poddawana różnym procesom konserwacji jest solona lub marynowana w zalewach solnych. Dlatego znajduje się w niej znacznie więcej soli niż w produktach świeżych, nieprzetworzonych. Pamiętaj, że poza żywnością, dodatkowym źródłem sodu mogą być wody mineralne.

Porównanie zwartości soli w produktach świeżych i przetworzonych przedstawia poniższa tabela:

Sód i sól w produktach świeżych i przetworzonych

Produkty świeże

Zawartość

Produkty przetworzone

Zawartość

 

Sodu mg/100g

Soli g/100g

 

Sodu mg/100g

Soli g/100g

pomidor

8

0,02

sos, keczup

962

2,41

ogórek

11

0,03

ogórek kwaszony

703

1,76

groszek zielony

2

0,01

groszek zielony konserwowy

178

0,45

wieprzowina, szynka

48

0,12

szynka wiejska

1026

2,57

świeży śledź

89

0,22

marynowany śledź

1090

2,73

 świeży dorsz

89

0,22

wędzony dorsz

1170

2,93

 

Sód ukryty w dodatkach

Do żywności przetworzonej dodawane są różne składniki, które mogą być również źródłem sodu.  Staraj się ich unikać, szczególnie jeśli masz wysokie ciśnienie krwi. Przedstawiamy najczęstsze dodatki z sodem i przykłady produktów, które je zawierają.

Sód w dodatkach do żywności

E 211 benzoesan sodu

konserwy rybne, napoje gazowane

E301 askorbinian sodu

E316 izoaskorbinian sodu

E325 mleczan sodu

E452 polifosforan sodu

 

wędliny

E331 cytrynian sodu

sery topione, konserwy rybne, napoje gazowane

E401 alginian sodu

margaryny

E621 glutaminian sodu

E631 inozynian sodu

zupy w proszku, przyprawy

 

Które przyprawy są zdrowe

Przyprawy mogą nie tylko wzbogacić smak wielu przepisów, ale też działać leczniczo na organizm. Wspomagają pracę układu pokarmowego. Są źródłem przeciwutleniaczy, które chronią przed działaniem wolnych rodników. Cząsteczki te naturalnie powstają w organizmie. Jednak ich nadmiar wpływa niekorzystnie na organizm, m.in. przyspiesza starzenie. Dodawanie przypraw w trakcie przygotowywania posiłków ma wiele zalet. Kiedy ich używasz, ograniczasz sól. A to wpływa na obniżenie ciśnienia tętniczego. Większość przypraw najlepiej dodawaj pod koniec gotowania, aby nie utraciły aromatu (np. oregano, majeranek) lub żeby potrawa nie była gorzka (cząber czy kminek). Natomiast mielony pieprz warto dodać wcześniej. Świeże zioła zawsze dodawaj pod koniec gotowania w większej ilości, aby nie straciły cennych witamin i składników mineralnych.

Zioła najlepiej trzymaj w szklanych zamkniętych słoiczkach, z dala od promieni słonecznych i w chłodnym miejscu. Dzięki temu zachowają swoje właściwości, smak i aromat na długi czas.

Jakich przypraw używać do konkretnych dań? Podpowiadamy:

  • zupy

ziele angielskie, bazylia, kolendra, cząber, jałowiec, lubczyk, majeranek, melisa, tymianek, koperek, natka pietruszki, kozieradka, liść laurowy

  • potrawy z jaj

 kolendra, natka pietruszki, szczypiorek, czosnek niedźwiedzi

  • twaróg

melisa, cząber, mięta, rzeżucha, szałwia, tymianek, czosnek, koperek ogrodowy, natka pietruszki, szczypiorek, czarnuszka

  • potrawy warzywne

estragon, bazylia, kolendra, cząber, jałowiec, szałwia, koperek, natka pietruszki

  • sałatki

estragon, bazylia, kolendra, mięta, rzeżucha, tymianek, czosnek, koperek, natka pietruszki, szczypiorek, czarnuszka

  • surówki

anyż, bazylia, gorczyca biała, kminek, kolendra, koper włoski, oregano, lubczyk, pietruszka naciowa, seler naciowy, goździki, pieprz, imbir

  • potrawy mięsne, rybne, z roślin strączkowych

bazylia, cząber, czosnek, gorczyca biała, kminek, kolendra, koper włoski, oregano, lubczyk, majeranek, pietruszka naciowa, rozmaryn, seler naciowy, tymianek, liść laurowy, czosnek, pieprz, papryka słodka, papryka wędzona

  • marynaty

bazylia, gorczyca biała, kolendra, koper włoski, pietruszka naciowa, seler naciowy, mięta, liść laurowy, czosnek, pieprz, ziele angielskie

  • sosy

bazylia, kolendra, koper włoski, oregano, lubczyk, majeranek, pietruszka naciowa, seler naciowy, tymianek, liście laurowe, czosnek, pieprz, papryka.

 

Używamy cookies

Na naszej stronie internetowej używamy plików cookies. Więcej informacji znajdziesz w naszej polityce prywatności.