Rekomendacje dietetyczne dla 1-rocznego dziecka
Praktyczne wskazówki
W żywieniu dzieci ważne są:
- regularność jedzonych posiłków
- odpowiednia liczba posiłków
- pory karmienia, które odpowiadają porze posiłków rodzinnych.
W pierwszym roku życia dzieci powinny jeść 4-5 posiłki dziennie, w tym 3 podstawowe (śniadanie, obiad, kolacja) i 1-2 uzupełniające (drugie śniadanie, podwieczorek). Liczba posiłków może się okresowo zmieniać.
- Dodawaj warzywa lub owoce do każdego posiłku dziecka, z przewagą warzyw.
- Podawaj warzywa w zupach, również w zupach krem.
- Przygotowuj warzywa jako dodatek do dań w formie surówek lub gotowane.
- Podawaj warzywa pokrojone w formie plasterków, słupków lub innych kształtów jako dodatek np. do kanapek.
- Wykorzystuj warzywa do przygotowania past na kanapki. Warzywa i owoce możesz wykorzystać także jako składniki sałatek czy koktajli.
Roczne dziecko powinno oduczyć się jedzenia nocą, gdyż może to spowodować ryzyko próchnicy. Jeśli dziecko budzi się w nocy to niekoniecznie z głodu. Może potrzebować np. bliskości. Dlatego warto dziecko przytulić czy pogłaskać. Jeśli dziecko nadal jest karmione piersią, to zamiast podawać mleko można podać mu do picia kubeczek z niesłodzoną wodą. Jeśli dziecko nie będzie już karmione nocą po wybudzeniu, to zwiększą się porcje jedzenia w ciągu dnia.
Jeśli Twoje dziecko chodzi do żłobka, to żywienie w żłobku jest ważnym elementem jego codziennej diety. Powinno ono pokrywać 70-75% zapotrzebowania na energię i składniki odżywcze. Dzieci w żłobku powinny dostawać 3-4 posiłki dziennie. Rodzaj posiłków zależy od placówki, np. w niektórych żłobkach obiad jest podawany w dwóch daniach – osobno zupa i drugie danie. Poza żłobkiem Twoje dziecko może dostać 1-2 dodatkowe posiłki. Poza dietą zadbaj również o odpowiednią ilość snu i aktywność fizyczną dziecka.
Urozmaicona, zbilansowana dieta może zapobiegać wystąpieniu niedoborów pokarmowych. Zbilansowana dieta dziecka powinna składać się z:
Warzywa i owoce
Wybieraj:
- różnokolorowe, sezonowe warzywa i owoce
- w różnych formach – surowe i gotowane
- mrożonki – wczesną wiosną i zimą, kiedy dostęp do świeżych warzyw i owoców jest ograniczony
Ogranicz:
- dosładzane koktajle owocowe i warzywne
- wysokosłodzone dżemy
- warzywa konserwowe z dużą zawartością sodu
- owoce w puszkach.
Produkty zbożowe
Wybieraj:
- pieczywo pełnoziarniste np. graham, razowe
- pieczywo mieszane np. żytnio-pszenne
- kasze drobne i gruboziarniste np. gryczana, jęczmienna, jaglana
- makaron pełnoziarnisty, ryż brązowy
- naturalne płatki zbożowe np. owsiane, jaglane.
Ogranicz:
- słodkie pieczywo, wyroby cukiernicze
- wafelki, krakersy, paluszki
- dania fast food
- słodzone płatki śniadaniowe.
Mleko i przetwory mleczne
Wybieraj:
- mleczne napoje fermentowane np. kefiry, jogurty
- naturalne produkty mleczne
- sery twarogowe
- mleko.
Ogranicz:
- słodzone desery mleczne
- sery topione
- smakowe jogurty, serki.
Mięso, ryby, jaja i nasiona roślin strączkowych
Wybieraj:
- ryby np. dorsz, łosoś, halibut
- jaja gotowane na miękko lub na twardo
- mięso chude dobrej jakości np. pierś z indyka, kurczaka
- nasiona roślin strączkowych np. fasola, groch, soczewica, ciecierzyca
- wędliny własnego wyrobu np. pieczony schab
Ogranicz:
- mięso przetworzone np. wędliny, pasztety, parówki
- tłuste mięso np. boczek
- wywary mięsne do zup
Tłuszcze
Wybieraj:
- oleje roślinne np. rzepakowy, z pestek winogron, oliwę z oliwek
- niesolone orzechy
- tłuste ryby morskie np. łosoś, halibut
Ogranicz:
- smażone potrawy
- słone przekąski
- fast food
- tłuste mięso.
- Przestrzegaj zasad higieny – zawsze myj ręce przed przygotowywaniem posiłków, używaj czystych, suchych naczyń i sprzętu kuchennego.
- Do przygotowywania posiłków wybieraj żywność naturalną, świeżą, mało przetworzoną, a w okresie zimowo-wiosennym wykorzystuj mrożone warzywa i owoce.
- Pamiętaj o:
- myciu, starannym obieraniu i płukaniu warzyw i owoców
- przesiewaniu mąki
- opłukiwaniu, osuszaniu i usuwaniu nadmiaru tłuszczu i powięzi z mięsa
- usuwaniu ości z ryb
- opłukiwaniu grubych kasz.
- Nie przechowuj w lodówce potraw ze świeżych warzyw lub owoców dłużej niż kilka godzin.
- Potrawy z mięsa i/lub warzyw, które ugotujesz wcześniej, przechowuj w lodówce zawsze po szybkim schłodzeniu.
- Unikaj dodawania soli i cukru do posiłków.
- Pamiętaj o odpowiedniej wielkości porcji dla dziecka. Nie przekarmiaj. Ty decydujesz, co dziecko je. Dziecko decyduje o tym, ile zje.
- Zachęcaj dziecko do samodzielnego jedzenia i próbowania nowych smaków.
- Dawaj dobry przykład dziecku, dbaj o swoje nawyki żywieniowe.
- Podawaj dziecku posiłki z większymi, miękkimi cząstkami i produktami podawanymi do ręki.
- Unikaj podawania dziecku przekąsek i słodzonych napojów między posiłkami.
- Podawaj posiłki w atrakcyjny dla dziecka sposób np. kanapki wycięte w kształcie zwierzątek, na kolorowym talerzyku.
- Akceptuj różne zachowania żywieniowe, np. jedzenie rączkami, dotykanie jedzenia, brudzenie się.
- Systematycznie wprowadzaj nowe produkty/posiłki.
- Staraj się nie rozpraszać dziecka podczas jedzenia np. nie zabawiaj go, nie włączaj telewizora czy głośnej muzyki.
