Czym jest ostra biegunka i jakie są jej przyczyny
Jest to częsta choroba wieku dziecięcego, która przyczynia się do hospitalizacji zwłaszcza małych dzieci do drugiego roku życia. Z ostrą biegunką mamy do czynienia, gdy konsystencja stolca zmienia się na półpłynną lub płynną, a wypróżnienia są częstsze niż trzy razy na dobę. Niemowlęta karmione mlekiem matki mają z reguły stolec o półpłynnej konsystencji. Sygnałem świadczącym o biegunce u niemowląt jest zmiana jego konsystencji w porównaniu do dotychczasowej, a także częstsza liczba wypróżnień.
Główną przyczyną wystąpienia ostrej biegunki są zakażenia wirusowe. W znacznej części przypadków spowodowane są przez rotawirusy, a także przez norowirusy. Biegunkę mogą spowodować również bakterie takie jak Salmonella czy Campylobacter. Do zakażenia dochodzi poprzez bezpośredni kontakt z chorym lub spożycie zainfekowanej żywności.
Kiedy zgłosić się z dzieckiem do lekarza
Biegunka u dzieci najczęściej ustępuje samoistnie po około 5–7 dniach. Sposobami na jej leczenie jest regularne nawadnianie, stosowanie probiotyków, a także w miarę możliwości powrót do dotychczasowej diety. Są jednak przypadki w których, już przy pierwszych objawach biegunki u dziecka należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Jak najszybciej skontaktuj się z lekarzem, jeśli:
- dziecko ma mniej niż 2 miesiące
- biegunce towarzyszą wymioty
- podejrzewasz u dziecka objawy odwodnienia
- dziecko cierpi na choroby przewlekłe
- utrzymuje się wysoka temperatura ciała u dziecka.
Jak rozpoznać objawy odwodnienia u dziecka
Najprostszy sposób, by ocenić, czy dziecko jest odwodnione to obserwacja zmiany masy jego ciała. Jeśli zauważysz jej spadek, szybko skonsultuj się z lekarzem, który oceni pozostałe parametry świadczące o odwodnieniu, wykona badania i przekaże zalecenia. Najbardziej niebezpieczny jest spadek masy ciała powyżej 10%, ponieważ świadczy o znaczącym odwodnieniu i najczęściej wymaga wizyty w szpitalu.
Inne objawy odwodnienia, które możesz zauważyć u dziecka to:
- zmniejszona objętość lub częstość wydalanego moczu
- ciemna barwa moczu
- suchość jamy ustnej, języka
- przyspieszony oddech
- blada skóra
- spadek elastyczności skóry.
Prawidłowe nawadnianie w czasie biegunki
Jeśli Twoje dziecko ma biegunkę, pamiętaj, że najważniejsze jest prawidłowe nawodnienie jego organizmu. Ilość płynów dostosuj od masy ciała dziecka.
Dzieciom o masie ciała:
- 1-10 kg należy podać 100 ml na każdy kilogram masy
- 10-20 kg należy podać 1000 ml + 50 ml na każdy kilogram powyżej 10 kg
- powyżej 20 kg należy podać 1500 ml + 20 ml na każdy kilogram powyżej 20 kg.
Dodatkowo po każdym epizodzie biegunki lub wymiotów zalecane jest podanie 5-10 ml doustnego płynu nawadniającego na każdy kilogram masy ciała dziecka. Płyny nawadniające mają w swoim składzie sód – niezbędny elektrolit.
Pamiętaj, że płyny nawadniające najlepiej podawać małymi porcjami, np. przez słomkę.
Probiotyki
Jako wspomaganie leczenia biegunki spowodowanej infekcją stosuje się również probiotyki, z reguły przez 5-7 dni. By efekt był skuteczny, ważna jest odpowiednia ilość szczepów w przyjmowanym preparacie. Zanim jednak podasz dziecku preparat farmaceutyczny zawierający probiotyki, najpierw skonsultuj się z lekarzem.
Dieta w czasie biegunki
Przestrzegaj dotychczasowej częstotliwości karmienia dziecka piersią. W przypadku dzieci starszych, przyjmujących pokarmy stałe, po zapewnieniu właściwego nawodnienia, możesz stopniowo wprowadzać dotychczasową dietę. Nie ma wskazań do wprowadzania diety bezlaktozowej, zapierającej czy bardzo lekkostrawnej. Przy prawidłowej tolerancji pokarmów możesz podawać dziecku lubiane przez nie produkty, tak aby było w stanie zjeść posiłek mimo tego, że w trakcie biegunki nie zawsze ma apetyt. Wśród tych produktów nie powinny jednak pojawiać się słodycze, czy bogate w cukier napoje, gdyż nadmiar cukru w diecie może nasilić biegunkę.
